Als je langs de Kruisstraat Ronse verlaat, prijken nog altijd twee getuigen van de gloriedagen van onze stad eind 19^e, begin 20^e eeuw. Aan de linkerkant zie je eerst  Villa Madonna en vervolgens wat hoger kasteel De Malander, beide van de hand van architect Modeste De Noyette. “De Noyette was een leerling van A. Pauli, stadarchitect van Gent midden 19^e eeuw. Pauli was bedreven in de verschillende neostijlen die toen opgang maakten. De Noyette werd natuurlijk beïnvloed door zijn leermeester. Aan de bouw van de nieuwe Sint-Martinuskerk (1896, neogotiek) en vervolgens kasteel De Malander (1900, vooral neoclassicisme) valt deze schatplichtigheid af te lezen. De Noyette overtrof zichzelf met de bouw van Villa Madonna (1907) in een eclectische stijl die verschillende stijlen, waaronder ook art nouveau, wist te verenigen in een geheel dat meer is dan de som van de delen. De Noyette was op zijn beurt de mentor van Albert Massez, een architect die in de eerste helft van de 20^e eeuw zijn stempel op Ronse zou drukken.”

Maar we dwalen af. Terug naar de Kruissies. “Het laatste kwart van de 19^e eeuw kende Ronse een enorme industriële bloei, maar met die groei nam ook de geur- en de lawaaihinder toe. De gegoede burgerij liet paviljoenen optrekken op de heuvels om op zonnige dagen de vervuilde binnenstad te ontvluchtten, een ‘petite Suisse’ voor wie het zich kon permitteren. De uiteindelijke Villa Madonna werd rond het oorspronkelijke paviljoen gebouwd. In volle industriële revolutie betekende dit een romantische zucht naar een imaginair Middeleeuwen: de afgebeelde jachttaferelen in het interieur, de ‘Greenman’ verwerkt in de gevel die de cyclus van leven, dood en wedergeboorte symboliseert  en de typische Engelse landschapstuin getuigen hier allen van.”

Villa Madonna staat nu te koop, maar naast privébezit zijn er nog andere pistes mogelijk. “Als ik mag dromen, zie ik het kasteel, de villa en het Malanderpark als een geheel. Het zou een unieke erfgoedsite kunnen vormen. Het kasteel als hotel en de villa als museum/cultuurhuis via een voetgangersbrug verbonden met het park. Los daarvan: denk ook eens wat een dergelijke site zou kunnen betekenen voor de passage van de Ronde van Vlaanderen...” Ik zie het alvast voor me.