De eerste sporen van dit volksgebruik dateren al van 1359, maar de traditie gaat nog verder terug dan de Middeleeuwen. Onze voorouders vierden elk jaar het heidense Germaanse Joelfeest. Op de avond van de dertiende dag na de winterzonnewende, zgn. Dertienavond, werd met vrienden en familie feest gevierd. Daar werd bepaald wie de koning en wie de zot zou zijn. Op Zotte Maandag kregen de mensen die op Dertienavond de zot waren toebedeeld de kans om hun wraak te nemen. Dan was het hun beurt om vrienden en familie voor de gek te houden en eens ongezouten hun part te zeggen. De naam Bommel lopen betekent dan ook vermomd rondlopen en vindt zijn oorsprong in het Picardische ‘Bonmoss’ wat vertaald op ‘vrolijke vrienden’ slaat.

De traditie bleef voortbestaan, maar was veel fragmentarischer dan wat nu bekend staat als de Bommelsfeesten. Het was Ephrem Delmotte, secretaris van de toenmalige VVV (nu de toeristische dienst), die de losse groepjes van feestvierende Bonmoss in 1950 verenigde in de eerste officiële stoet op Zotte Maandag. In 1951 werd een koning aangeduid en in 1952 kreeg deze een koningin die nota bene per helikopter landde op de Grote Markt. Sindsdien is het koninklijk hof der Bommels alleen maar gegroeid en bestaat het nu uit het koningspaar, het erepaar, enkele pagekies, de hofnar en een jeugdig prinsenpaar. De hofnar mag – zoals in de Middeleeuwen – met een kwinkslag het gezag te kijk stellen met een jaarlijkse opdracht voor de burgemeester. 

Hoewel de feestelijkheden officieel op zaterdagvoormiddag beginnen, begint alles al met de verkiezingsavond van het koningspaar, waar de kandidaat-koppels zich moeten voorstellen en enkele behendigheidsproeven ondergaan. Het winnende koppel vormt dan samen met de winnaars van vorig jaar het Bommelshof. De vrijdagnamiddag voor de start worden de scholen uitgenodigd om de praalwagens te bezichtigen en ’s avonds wensen de verschillende verenigingen elkaar een goed Bommelweekend. Zaterdagochtend is het dan eindelijk zover : het Hof en zijn gevolg trekt eerst naar de Zottenmuur, vervolgens naar den Bonmo (het beeld van Florent Devos aan het station) om dan tegen de middag aan het stadhuis over te gaan tot de officiële machtsoverdracht. De Bommelstoet met de praalwagens start ’s avonds rond 18u met een apotheose met muziek en dans op de Grote Markt. Het vuurwerk om 21u vormt de aftrap voor de eerste lange feestnacht. Zondag zijn de allerkleinsten aan de beurt met het Bal der Bommelkies in het COC. Op maandagavond wordt dan spijtig genoeg rond 23u de pop verbrand, worden de sleutels van de stad teruggegeven en gaan de Bonmoss hun laatste wilde nacht in die tot dinsdagnamiddag kan duren. 

Veel plezier alvast !