Artikels

Oudenaarde

OUDENAARDS OP z’N BEST ... UITLEJN EN PEETSIES tekknen

Oudenaarde • De bekendste Oudenaardse zin is alvast: “Zihre, zihre, doe ‘thekkie toe of ‘tverkie lupt wig !”. En … het woord ‘kedjoarkies’ werd exact een jaar geleden gekozen als mooiste dialectwoord van Oudenaarde. Mor jongies tog, het Oudenaards is werkelijk een uniek taaltje. Daarom … voor jong en oud, voor alle wieties en meuties: Een reesuumeetsje zo goed mogelijk, alles is bediscussieerbaar, fonetisch Oudenaards. Verstoa gohr allies ?  

‘De mens’

Ze lupt mee ihrn herteput bluet.
Ie es gespierd lijk un breinoalde en ie ee uern lijk blaafetuurn.
Ie zit mee weurms, ie ès precies van nen hoaze gepoept.
’t Es nen ècht’n kuiulirre.
Ie geeft nogal van zijn laate.
A zue un lihluhkuh gihte, zee ne kop veur op te schijtn.
Ie èstjij nie goe wijs zékre? A zue nen ordigoard.
Diene niewirt drooiduhguh van zijn zelven. Ie was tenn oasem.
Dienen bozzescharter. Ie krijgt aaf en toe ne snuk.
Ie ès swis in de zak. ’t Goa teeën zijn vore zijn!
J’èstjij op zijne kop gestuikt zékre?! Ie mankeert uhn vijz of twieje.
Gij kurjeuzeneuze, moest uie neuze ne kapstok zijn, ‘kzoet er aanangn.
Azuun peirdezoae. ’t Was nooi nie goeënoef. ’t Es un echte neute! Ie werkt op mijn zeems.

Golder, wolder en zolder – Gohr, wohr en zohr - …

Zolder weunn in de gebuurn, ier een beetse vueder.
Wor zije golder oldern oto kwijtgerokt? W’èn em ieverans an de kant gesmeetn wor dater uhn plohtske waas.
Zoeme aldoar aafdroojn in ’t deuregoan?
Koomde golder bij ohns veur uh stikske toarte?

Uitsprohkn

Zoetie? Bawasoetie! Moar ba-ien doet.
Vlaamdiedzjueje! (Zue lang of daa te paaster ’t nie’n urt, kan’t ginn koad.)
Amor sèg! Tèddormee!
Tot tons! Ja, tot binnenwa!
Uk ne goenn zonda.
Joh ten doet!
‘k Benn schampavie, ‘kgoa mijn schuhp aafkuisn.
Uitlejn en peetsies tihknen.
Ba joht jong. Ba nint gij.
’t Es mij verlit.
Ze koomn ier gieren overentwere. T’ès dat ier goed ès.
Oh mor schop toh.
Saerdientsies uitn blèkske, pilsjaars of cornet buuf.

Tijdsmomentn

’s Nuchtings, ’s noenies en ‘s novvies… Hil den daag deure.
Ké vann nuchtink een beetse goeriek aangedoan, ké da nief flèske ne kir gebezugd.
Teure mor zihre vurt, schiet ui.
Mijne kleinzeune doe sijn ihste komunie.
Binst of terwijl.
Mee t’n achtnolf, neejne gok koomm.
De zondaag moete nor de messe me ui peets’ en ui meetse.
Dijsndaag.
Een kurtierke.

Textiel

Een lerie veste, vloerie broek, wullie inde, flanellie lohkies, velliejn fraak, sletskies, kouskies, draapries, …

Materjol

Plastiekie zakskies, outie kasse, catchouie bohtn, gloazie deure, kartonnie of blekkie dueze, papierie vlieërke, stollie pinne, gouie medolde, stekskies, potsies en pannekies, knopkies en pressionskies, …  

Bihstsjies

Oondsjies, katsies, perdsjies, meuzies, vèrkies, …
Doazn, zihraatn, nuh mirlo, nun tik, piempompuhlekies, biejn, …

Un poar schuhne zinnekies

Teure ze, kuhroaze en nie neutn!
Dring noh un potse kafie, mee ‘n pieleke suiker en nun klak mulk.
Mee dun uitkoomne eetn w’ons bootsjies op’n sorzuhke in ’t gès.
Unn seeneworke geevn.
’t Was nen oazerd, kee der nie fele veurn betold.
’t Ès ier aal om zihpe. ’t Ès verdemeleert of verneegliezeert.
De fontein op de Mort es vrih an’t spihtn.
Piepke duik speeln.
Ie ès een schui purtrèt, mor ’t ès mijne kameroad.
De jongies moetn aalies tuepe ramuhseern en in older kanasjièrre steekn en older tohns in de rote gohn stelnn.
De vleurihkn van de kiekies inkurtn.
Dobbeltuepe lihnn van ’t laann.
Oas’t jokt, moeje schartn.
Zwart vann duhst.
Spetsoals in au wezen krijgn.
Ie bast nogal want ie ee ’n valinge.
Ie ee sijne knoesl omme-usleenn.
Leupe, de gardevil es doar!
Seveujn, zoe-e golder da meunn? ’t Ès mee suhsietsn en gekapt.
Alzirre noh unn slopmutske.
Ne fletter op ui koake!
Zihpe ann den buik enn ohf aaf.
Tsjoezn oan

Dingn in en rond ‘t uis

De kaserooln en taluern, ponder, stremijne, platiene, pompbaak, grèpe of gote, pursjène, blafetuurn, un ijzerie of un outie èkkie, un oalkuipe, de lochting, ne kafzak van bij Spiersies, ...

Vanaalies

Morbels, kihremelk, tantiest, tsjoesplekke, bozze, neusdoek, piekdroad, geringeld, ronkebozze, boezeern, prieze, neefiest, blihtn, kagoele, swihsndeure, verumpeld, tote of weezn, plankier, wihgsliern, stert, kurtewohn, rekommandee, lekkerkoeke,  kedjoarkies, de zuze, tierètte, pieper, koersiekwie, frotn, borvoets,  rieskeern, ’t jokt, weerlucht, refezeern, pieldelucht, rapeleern, tember, saleweern, nui en tons, veuschuet, vuhture, d’amuzeleute, buzze geevn, koppenètte,  mee ruize, braselee, koperdrootsies, pielde, beeangn, welweter, spuinn, goele, trèkijzer, pertank, piesblomme, tuepepleujn, wietie, meutie, tjollie,  …

Nog een mopje, of twee, om af te sluiten? Ok!

‘kGinge gistern bij den binhouwer achter een konijn…
Vroagt ie aan mij: “Moet ’t geschid zijn?”
‘Oedade, ette getrouwde uk messchien?’

En diene kleinen nefiest mij moest veur zijn moedre vroagn of datie verkiespeutn oa.
Den binhouwer keek noar beneen, noar zijn voet’n en zei “Neenok ze!”

Toegevoegd op 05.07.2021

Categorie: Samenleving

Auteur: Frederic de Vos

contacteer ons

telefoonicoon.png+32 (0)491 25 99 62 mailicoon.pnginfo@randeevoe.be facebookicoon.pngRandeevoe 
Spilthoorestraat 67 - 9770 Kruisem