Het is natuurlijk onmogelijk om ieders stem in dit debat te laten horen. We kozen ervoor om twee groeipolen uit te lichten : het stadsgedeelte de Vrijheid en de omgeving van het Ephrem Malanderplein. We starten het gesprek in het bureau van architect Bart Demeester, uitkijkend op het Koning Boudewijnpark vlakbij het station. Het architectenbureau Demeester-Garmin & partners startte in 1999 en heeft sindsdien verschillende projecten gerealiseerd in Ronse. Op 19 november werd hun nieuwe bureau officieel geopend in het voormalige Immaeus-gebouw. “Voor dit het Immaeus-gebouw werd, was het een textielververij en later een zelfbouwmarkt. Er stond ook een pettenfabriek op deze site. We hebben de beide gebouwen geïntegreerd en de fabriekselementen er weer uitgehaald. Een anker in de tijd dus, waarop we verder hebben gebouwd met de nieuwste en meest duurzame technieken. Hergebruik is niet tegenstrijdig aan moderniteit. Zo ook met Ronse : deze ooit rijke stad is in de jaren ’70 in een dal beland, maar klimt de afgelopen jaren gestaag maar zeker uit deze malaise. Het zal ontegensprekelijk opnieuw een aantrekkingspool worden. Er is natuur, cultuur, historiek en de vervallen industriële infrastructuur biedt enorme mogelijkheden voor creatieve herinvulling. Wat meer is, er wordt ook over de partijgrenzen heen samengewerkt om Ronse te doen herleven : toch een noodzakelijke voorwaarde !”

Via Bart Demeester belanden we bij twee andere exponenten van de creatieve herinvulling van het historisch patrimonium : Serge Crucke en Bea Demeulemeester van De Passage. “Ik was ervan overtuigd dat Ronse zou herrijzen. Bea kwam naar mij met het plan om de oude Sint-Martinuskerk een nieuwe bestemming te geven. Samen kwamen we op het idee van een voedingstempel. Het toeval wou dat Stad Ronse onafhankelijk van ons ook bezig was met de herwaardering van het stadsgedeelte de Vrijheid. Ik wil benadrukken dat de synergie tussen beide benaderingen heel vruchtbaar is geweest. Ondertussen zijn hier zeven zaken actief en verhuren we twee zalen voor evenementen en feesten. De parking en de mobiliteit rond de Vrijheid blijven wel heikele punten. We hopen op een elegante oplossing.” Bea vult aan : “Dit is belangrijk, want het valt niet te negeren dat De Passage inmiddels ook een toeristisch paradepaardje is geworden. We trekken ook veel mensen aan van buiten Ronse.”

Een van de pioniers op de Vrijheid is Angelo Possemiers, uitbater van het gelijknamige eetcafé. “Toen ik in Ronse belandde, had ik direct het gevoel dat hier nog veel mogelijk was. Er was instroom én terugstroom van jonge mensen uit de grootsteden. Het eetcafé vormt een plek waar mensen elkaar kunnen vinden en vanuit die binding ontstaan ook andere zaken zoals Ronse*Tank bijvoorbeeld. Samenwerking levert immers op : kijk maar naar de opkomst tijdens de Vrije Markt in de zomer. Flexibiliteit in die zaken is belangrijk. Er moet afgestemd worden op het publiek en de Ronsenaar is kritisch. 

Terecht, maar we moeten de dingen tijd geven om te groeien.”

In de buurt van de Vrijheid opende eind oktober ‘Vinyl & Voyages’. Zaakvoerder Mike Verleyen aan het woord : “Het was een uitdaging, maar dit pand was betaalbaar en we konden een groot deel van het benodigde budget verzamelen via crowdfunding. We willen de Ronsenaar meer bieden dan enkel een platenhandel. Er is een bar met verschillende activiteiten zoals dj-sessies en lezingen, maar daarnaast worden er ook maandelijks groepsreizen per bus naar concerten ingelegd. Een vorm van nichetoerisme waarbij veiligheid en groepsgevoel centraal staan.” 

Ook in de buurt opende ‘Le temps perdu’ op 3 november de deuren. Een tearoom met een twist. “Het was een droom van Heidi (Vancoppernolle) om een zaak te openen met zoveel mogelijk eigenbereide gerechten. We kozen voor Ronse omdat het betaalbaar is, maar ook omdat het een onderschatte stad is. We hadden het gevoel dat er plaats was voor een zaak als de onze,” aldus medezaakvoerder Geert Van Den Hende. 

Terug naar ons startpunt : de buurt rond het station. Aan het Ephrem Malanderplein openden Aaron Demeulemeester en Dries Glibert op 15 oktober ‘Lucky 7’ : een nieuwe club in de kelders van het Portois-gebouw. “Dit is een plaats waar de afgelopen tien jaar geen horeca meer was. Het is ook een unieke locatie. De kelder was vroeger de ‘Saloon’, een bekende uitgaansplek onder 45-plussers. We wilden deze plaats opnieuw tot leven brengen en hebben er een underground club van gemaakt met een capaciteit van 170 man waar twee zaterdagen per maand op een veilige manier gefeest kan worden. Veilig in een dubbele betekenis : we investeren veel in security en indien te beschonken, dan is het water gratis ! Maar bovengronds krijgt ook een nieuwe invulling : de prachtige Villa Portois wordt een polyvalente evenementenlocatie.”

Conclusie : hergebruik van het rijke patrimonium, betaalbare panden en een geloof in het potentieel van deze schone stede overtuigen jonge en minder jonge ondernemers om hun kans te wagen in Ronse. 

Graag meer van dat !